Tiểu đường là một trong các nguyên nhân dẫn đến căn bệnh tai biến mạch máu não. Nguy cơ mắc bệnh cao hơn nếu bệnh nhân  đi kèm theo các yếu tố như béo phì, thừa cân, tăng huyết áp, hút thuốc, roái loại lipid máu, tiền sử đột quỵ hay các cơn thiếu máu não thoáng qua. Các chuyên gia y tế khuyến cáo rằng, để phòng ngừa, làm giảm các nguy cơ mắc bệnh tai biến mạch máu não hay các biến chứng khác, bệnh nhân nên đi khám định kỳ tại các bác sĩ chuyên khoa.

1. Nguyên nhân gây tai biến mạch máu não ở người bị tiểu đường

Tiểu đường (hay đái tháo đường) là nguyên nhân làm tổn thương sớm trong tế bào nội mạc gây rối loại chức năng nội mạc mạch máu. Khi nội mạc rối loạn thì các phân tử mỡ xuyên qua lớp nội mạc xâm nhập vào trong. Kết hợp cùng tăng khả năng kết dính, xuyên thành của các tế bào bạch cầu hình thành mảng xơ vữa khiến hẹp lòng mạch.

Khi lớp nội mạc mạch máu tổn thương, đây sẽ là cơ hội tốt hình thành sự co mạch kết hợp sự kết dính của tiểu cầu tạo nên các cục huyết khối trong lòng mạch, gây tắc mạch cấp tính tạo nên các cơn đau thắt ngực không ổn định, nhồi máu não, nhồi máu cơ tim. Tổn thương mạch máu não còn dẫn tới nhồi máu não, tai biến mạch máu não,... Ngoài ra, tổn thương trong động mạch chi còn dẫn đến biểu hiện việc viêm tắc động mạch chi phải đi cà nhắc, cắt cụt chi, hoại tử chi,...

Phụ thuộc vào từng phần não bị tổn thương, các bệnh nhân tai biến sẽ có những biến chứng khác nhau. Trong đó, biến chứng của bệnh nhân đái tháo đường hay gặp phải đó là:

• Tê liệt chân tay, nửa người, toàn thân. Loại biến chứng này có thể khác phục được bằng việc thực hiện vật lý trị liệu.
• Méo miệng: Liệt cơ cùng mặt khiến bệnh nhân khó khăn trong ăn uống và giao tiếp.
• Trí nhớ kém hoặc mất trí.
• Không còn khả năng tự chăm sóc bản thân.

2. Những yếu tố nguy cơ hình thành tai biến mạch máu não ở người mắc bệnh tiểu đường

Những yếu tố nguy cơ hình thành tai biến mạch máu não ở người mắc bệnh điểu đường đó là:

• Tiền sử gia đình đã có bệnh nhân bị tai biến mạch máu não: Đây là nguy cơ không thể thay đổi do yếu tố gia đình
• Lười vận động: Người lười vận động có nguy cơ cao về bệnh tim mặc vì cơ thể tăng sản xuất mỡ trong máu (cholesterol) gây tích tụ trên các thành mạch máu.
• Tăng huyết áp: Huyết áp tăng cao đồng nghĩa tim mạch phải hoạt động liên tục để bơm máu. Điều này khiến tim căng giãn, tổn thương mạch máu và tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, biến chứng mắt, thận và nhồi máu cơ tim.
• Cholesterol cao: Phần lớn người mắc bệnh đái tháo đường thường có hàm lượng cholesterol trong máu cao vượt mức cho phép. NHất là với cholesterol có hại khiến quá trình xơ vữa động mạch ngày càng nghiêm trọng hơn, nguy cơ tai biến mạch máu não cũng tăng cao. 
• Hút thuốc lá: Hút thuốc lá tăng nguy cơ tai biến mạch máu não khiến cho tim căng giãn. Vì thế, việc bỏ hút thuốc rất quan trọng đối với người mắc bệnh tiểu đường. Hút thuốc, đái tháo đường đều khiến mạch máu não bị hẹp.

Nghiêm trọng hơn, nếu các yếu tố này cùng xuất hiện với bệnh tiểu đường sẽ khiến nguy cơ tai biến mạch máu năng tăng lên gấp nhiều lần. Vì vậy, chỉ có yếu tố di truyền là không thể thay đổi thì khi điều trị căn bệnh tiểu đường, người bệnh không được bỏ qua những tác động khác lên các yếu tố nguy cơ này.

3. Cách kiểm soát biến chứng của tai biến mạch máu não ở người mắc bệnh tiểu đường

• Kiểm soát lượng đường huyết. Hãy theo dõi chặt chẽ lượng đường huyết, chỉ số đông máy, triglycerid, chỉ số cholesterol, huyết áp để không bị tăng cao hay giảm quá nhiều theo chỉ dẫn của bác sĩ.
• Chế độ ăn uống: Người bị tiểu đường nên ăn nhạt, hạn chết ăn đồ ngọt, ăn ít dầu mỡ, không sử dụng nội tạng động vật, không hút thuốc lá, hạn chế sử dụng chất kích thích như cà phê, bia rượu,... Xây dựng chế độ ăn uống giàu vitamin, chất xơ, đặc biệt là ăn nhiều trái cây tươi, rau xanh.
• Luyện tập thể dụng thể thao: Mỗi ngày nên tập thể dục tối thiểu 30 phút, tranh thủ hoạt động thể lực khi có thời gian như đi bộ.

Khi gặp trường hợp có biểu hiện của tai biến mạch máu não như: méo miệng, khó nói đột ngột, tê nửa người, lơ mơ, yếu liệu, nhìn không rõ,... thì cần đi cấp cứu kịp thời để hạn chế gây tàn phế hay tử vong cho người bệnh.

Đột quỵ là căn bệnh vô cùng nguy hiểm cần phải phòng tránh ngay từ khi chưa có triệu chứng.